Günümüz dünyasında sağlık, artık yalnızca hastalanınca başvurulan bir ihtiyaç olmaktan çıkıyor. İnsanlar, hastalıklar oluşmadan önce korunmayı, yaşam kalitesini yükseltmeyi ve daha uzun, sağlıklı bir ömür sürmeyi amaçlıyor. İşte tam bu noktada karşımıza çıkan en güncel kavramlardan biri: Fonksiyonel gıdalar.
Fonksiyonel gıdalar, yalnızca besin değeri sunmakla kalmayıp, aynı zamanda bağışıklık sistemini güçlendirme, yaşlanmayı geciktirme, kronik hastalık risklerini azaltma gibi sağlık üzerinde olumlu etkiler sağlayan bileşenler içeren ürünler olarak tanımlanıyor.
Bu alandaki gelişmeleri değerlendiren Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin, fonksiyonel gıda sektörünün sadece bireysel değil, toplumsal sağlığı da doğrudan ilgilendiren bir dönüşüm içinde olduğunu vurguluyor.
“Yediğimiz Her Şey Sağlığımızı Şekillendiriyor”
Prof. Dr. Fikrettin Şahin, fonksiyonel gıdaların modern toplumlarda neden hızla yükseldiğini şu sözlerle özetliyor:
“Artık yalnızca karın doyurmak değil, sağlıklı kalmak istiyoruz. Tüketici daha bilinçli, daha araştırmacı ve daha talepkâr. Bu da gıda sektörünü değişime zorluyor. Fonksiyonel gıdalar, bu dönüşümün merkezinde yer alıyor.”
Şahin’e göre, tüketiciler artık raflarda sadece lezzet aramıyor. Gıdanın içeriğinde omega-3, probiyotik, antioksidan, vitamin ve mineral gibi fonksiyonel bileşenler olup olmadığı da dikkatle inceleniyor. Bu farkındalıkla beraber, gıda alışverişlerinde etiket okuma alışkanlığı da yaygınlaşıyor.
Fonksiyonel Gıdalar Neden Önemli?
Hızlı yaşam temposu, işlenmiş gıdaların yaygın tüketimi ve çevresel stres faktörleri, modern insanın bağışıklığını zayıflatıyor. Özellikle büyük şehirlerde yaşayan bireyler, günlük yaşamda sağlıklı beslenmeye yeterince zaman ayıramayabiliyor. İşte bu noktada, doğru içeriklerle hazırlanmış fonksiyonel gıdalar devreye giriyor.
Prof. Dr. Şahin, “Bu ürünler yalnızca birer gıda değil, aynı zamanda halk sağlığını destekleyen araçlar olarak düşünülmeli. Doğru şekilde kullanıldıklarında, toplum genelinde hastalık görülme sıklığını azaltabilir, sağlık harcamalarını düşürebilir ve bireylerin yaşam kalitesini artırabilir” diyor.
Neyi Almalı, Neyi Seçmemeliyiz?
Prof. Dr. Şahin’in önerilerine göre, fonksiyonel gıda tercihlerinde dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar şöyle:
- Etiket Okuyun: İçerik listesi ürünün fonksiyonelliği hakkında en net bilgiyi verir.
- Yapay katkılardan uzak durun: Gerçek fonksiyonel gıdalar genellikle doğala en yakın formdadır.
- Bilinçli olun: Her “sağlıklı” ibaresi bilimsel temele dayanmaz. Bilimsel çalışmaları destekleyen ürünleri tercih edin.
- Takviye ile karıştırmayın: Fonksiyonel gıdalar günlük beslenmenin bir parçası olmalı; ilaç yerine geçmez.
- Miktar değil kalite önemlidir: Az ama etkili bileşen içeren ürünleri seçin.
- Yaşa göre tercih yapın: Her yaş grubunun ihtiyaç duyduğu içerikler farklıdır.
Yeni Nesil Fonksiyonel Gıdalar Hayatımıza Girdi
Bugün market raflarında “zenginleştirilmiş” ya da “sağlık destekleyici” etiketleriyle satılan birçok ürün, aslında fonksiyonel gıda kategorisine giriyor. Bunların bazıları doğrudan sağlık desteği sunarken, bazıları koruyucu etkiye odaklanıyor.
Öne çıkan örnekler:
- Demir, folik asit veya kalsiyum takviyeli kahvaltılık gevrekler
- Omega-3 ile zenginleştirilmiş süt ürünleri ve balık yağları
- Antioksidan içeren bitki özlü içecekler
- Bağışıklık destekleyici probiyotik yoğurtlar
- Lif oranı yüksek, sindirim sistemine faydalı ekmek ve atıştırmalıklar
Fonksiyonel Gıdalara Yönelmek Artık Bir Tercih Değil, Bir Zorunluluktur
Yeditepe Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Genetik ve Biyomühendislik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Fikrettin Şahin, gıdanın artık yalnızca tarım veya ekonomiyle değil, doğrudan halk sağlığı ve yaşam kalitesiyle ilişkili olduğunu hatırlatarak şu mesajı veriyor:
“Her birey, alışveriş sepetini doldururken aslında kendi geleceğini şekillendiriyor. Bu nedenle bilgili olmak, bilinçli tüketmek, fonksiyonel gıdalara yönelmek artık bir tercih değil, bir zorunluluktur.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
